Blog

Güvenli Cinsellik Nedir?

Mart 25, 2022

Yaşam süresince sağlıklı ve mutlu ilişkilenmeler kendimizi iyi hissetmemizi sağlayan önemli konulardandır. Bu iyilik hali kişilerin yaşamın her alanında kendinin ve partner(ler)inin güvenliklerini sağlayabilmesi ve sürdürebilmesi temeline bağlıdır. Güvenli cinsellik kavramı da bu kapsamda önemli bir yerde konumlanmaktadır.

Kişilerarası deneyimlenen cinselliğin özneler için güvenli bir şekilde yaşanması, kişilerin fiziksel, zihinsel ve duygusal sağlığını olumlu yönde etkilemektedir.

“Cinsel sağlık, cinselliğe ve cinsel ilişkilere olumlu ve saygılı bir yaklaşımın yanı sıra, zorlama, ayrımcılık ve şiddetten uzak, zevkli ve güvenli cinsel deneyimler yaşama olasılığını gerektirir. Cinsel sağlığın sağlanabilmesi ve sürdürülebilmesi için tüm kişilerin cinsel haklarına saygı duyulmalı, korunmalı ve yerine getirilmelidir.”

Cinsel Sağlık Nedir?

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından cinsel sağlık: “cinsellikle ilgili fiziksel, duygusal, zihinsel ve sosyal iyilik halidir.” şeklinde tanımlanmıştır.

Fiziksel, duygusal ve zihinsel tam bir iyilik hali ne demektir?

Cinselliği deneyimlerken;

Fiziksel olarak; Bedenim nasıl tepki veriyor? Fiziksel olarak hazır hissediyor muyum?
Duygusal olarak; Şu anda nasıl hissediyorum? İyi hissediyor muyum? Güvende hissediyor muyum?
Zihinsel olarak; Şu anda ne düşünüyorum? Burada olmak istiyor muyum? Bu deneyimi yaşamak istiyor muyum

sorularına cevap verebilmek, bu deneyimleri yaşamaya hazır hissetmek anlamına gelebillir

Cinsellik derken neyi kastediyoruz?

Cinsellik ve seks farklı kavramlardır!

Seks, cinsel ilişki denilen eylemi ifade ederken; cinsellik, içine cinsel davranış, cinsel istekler ve cinsel ilişkiler, haz, duygular, uyarılma ve insanlar arasındaki iletişimi alan daha geniş bir kavramdır. Cinsellik kavramı geniş bir kavramdır ve içerisine bir çok davranışı alabilir.

Cinsellik deneyimleri çeşitlidir. Çeşitlilik içerisinde herkesin kendisini iyi hissettiği deneyimleri yaşama hakkı vardır.

Peki güvenli cinsellik neyi ifade ediyor?

Güvenli alan ifadesi en temelinde çekinme, korku ve kuşku duymadan bir kişi veya grubun fiziksel ve duygusal olarak kendilerini ifade edebildikleri veya özgürce davranabildikleri alanları tanımlar. Aynı şekilde cinselliğin de güvenli bir şekilde; çekinme, korku, kuşku ve şiddetin olmadığı bir düzlemde gerçekleşmesi gereklidir. Güvenli cinsellik birçok etkenin bir araya gelmesi ile oluşturulabilir.

Güvenli cinsellik deneyiminden bahsedebilmek için aşağıdaki adımlarının sağlanabilmesi önemlidir:

Cinsel sağlık ve üreme sağlığı ile ilgili bilgi, araç ve hizmetlere erişebilmek
Fiziksel ve psikolojik olarak “hazır” hissedildiğinde cinsellik yaşayabilmek
Mümkün olan CYAE’lere (Cinsel yolla aktarılan enfeksiyon) yönelik bilgiye ve hizmetlere erişebilmek
Vajina ve/veya penis kondomuna erişebilmek, özgürce ve bilinçli bir şekilde kullanmaya veya kullanmamaya karar verebilmek

Gebeliğin istenmemesi halinde etkili gebeliği önleyici yöntemlerle ilgili bilgi ve hizmetlere erişebilmek
Cinsel partner(ler)le açık bir iletişim kurabilmek
İstenilen her zamanda hayır diyebilmek
Deneyimlerin kişilerin onayı çerçevesinde yaşanması, karşımızdaki kişi/kişilerin ne istediğini varsaymamak ve partneri izlemek, dinlemek ve sormak

Güvenli ve iyi bir cinsellik yaşayabilmek için neler yapılabilir?

Güvenli cinselliğin önemli araçlarından birisi de iletişimdir. Cinsellikle ilgili partner(ler)le konuşmanın cinselliğin akışını bozacağı düşünülse de cinselliği karşılıklı onay çerçevesinde gerçekleştirmek, partner(ler)i gözetmek veya konuşmak cinselliğin akışını bozmaz. Hatta cinsellikle ilgili davranışlar boyunca partner(ler)inizin hareketlerine, sözlerine ve seslerine dikkat etmeniz, sizin ve partner(ler)inizin cinsellikle ilgili iyilik halini koruyarak karşılıklı haz alınmasına da olanak sağlayacaktır.

Unutulmaması gereken noktalardan birisi de, her zaman partner(ler)inizin isteyip istemediğini, zevk alıp almadığını gözetilmesidir.

Partner(ler)inizin ne istediğini veya nasıl hissettiğini bilmeniz için sorabileceğiniz bazı sorular:

… denemek istiyorum. Sen ne düşünüyorsun?
Yorgun gözüküyorsun. Sadece uyumak mı istiyorsun?
Nasıl hissediyorsun?
Devam etmek ister misin?
Şimdi ne yapmak istersin?

Bunun için partner(ler)inin beden dilini ve tepkilerini de izle,

Tüm bunlarla beraber, sözel olmayan işaretlere, davranışlara da dikkat etmek gerekiyor. Eğer partner(ler)iniz size bakıyor ve gülümsüyorsa, rahatlamış ve mutluysa, heyecanlı ve hevesli gözüküyorsa, beden dili ile karşılık veriyorsa bunlar onay anlamına gelebilen davranışlar, ifadeler olabilir.

Eğer partner(ler)iniz göz teması kurmaktan kaçınıyorsa, ağlıyorsa, korkmuş ve titriyorsa, tutarsız konuşuyorsa, uyuyorsa, baygınsa, kafa karışıklığı yaşıyorsa, sessiz ve çekingen gözüküyorsa tüm bunlar partner(ler)inizin cinselliğe onayı olmadığı anlamına gelebilir. Bu ifade ve davranışları fark ederseniz durmak gerekir.

Partner(ler)inizin davranışları o an için onayının olduğu anlamına gelebilir. Ama unutmayalım ki, onayın her cinsellik ve cinsellikle ilgili davranışlarda tekrar sorulması ve konuşulması önemlidir/gereklidir. Ayrıca, herhangi bir konuda “hayır”ın belirtilmemesi, onayın olduğu anlamına gelmez. “Hayır” demek bazı insanlar ve bazı durumlar için zor olabilir. Bu nedenle partner(ler)inizin davranışlarına ve tepkilerine de dikkat etmeniz önemlidir.

Güvenli cinselliğe dair daha fazlası için “Güvenli Cinsellik ve Onay” eğitimine bakabilirsin.